Niewystarczająca ilość witamin w organizmie człowieka negatywnie wpływa na aktywność mózgu, prowadząc do zaburzeń funkcji poznawczych. Głównymi objawami niedoboru witamin są utrata zdolności postrzegania i zapamiętywania informacji, pogorszenie uwagi, zapominanie, roztargnienie, letarg, zmęczenie, zły nastrój.
Aby temu zapobiec, regularnie zażywaj witaminy, a także uzupełniaj dietę o pokarmy poprawiające pracę mózgu.
Jaka jest rola witamin
Korzeń leżący u podstaw słowa „witaminy" oznacza życie. Rzeczywiście, zdolność organizmu do prawidłowej i produktywnej pracy zależy od tego, jakie substancje organiczne przyswajamy z pożywieniem.
Witaminy pomagają organizmowi wykonywać następujące funkcje:
- Wytwarzają kolagen, który wzmacnia i poprawia jędrność i elastyczność tkanek, w tym ścian naczyń. Prowadzi to do poprawy ukrwienia i odżywia mózg.
- Promuj przyspieszenie reakcji redoks, zwiększając tym samym metabolizm, uwalniaj energię z białek, tłuszczów, węglowodanów.
- Posiadając właściwości przeciwutleniające, zapobiegają niszczeniu komórek przez produkty reakcji biochemicznych.
Aby utrzymać aktywną pracę mózgu, konieczne jest ciągłe monitorowanie równowagi witaminowo-mineralnej. A w przypadku niedoboru uzupełnij zapas witamin, wybierając odpowiednią żywność i przyjmując kompleksy witaminowe zawierające różne związki organiczne o niskiej masie cząsteczkowej.
Jakie witaminy są potrzebne mózgowi
Dysfunkcje poznawcze mózgu są częstsze wraz z wiekiem. Wśród przyczyn wywołujących ten stan są zaburzenia endokrynologiczne (tarczyca, metabolizm), patologie układu pokarmowego, częsty stres i nadmierna aktywność fizyczna, które wymagają ogromnych kosztów energii. W takim przypadku na ratunek powinny przyjść witaminy. Wśród wielu z nich można wyróżnić te główne, które zapewniają efektywną pracę mózgu. Obejmują one:
Beta karoten
Żółto-pomarańczowy pigment, który przekształca się w witaminę A. Chroni komórki mózgowe, zapobiega utracie funkcji poznawczych, wspomaga rozwój pamięci. Niedobór pigmentu zagraża patologiom narządów wzroku, negatywnie wpływa na wzrost i rozwój w dzieciństwie.
Witaminy B
Reprezentuje ich cała grupa, a każdy z jej przedstawicieli ma ogromne znaczenie dla organizmu człowieka:
- tiamina (B1) wspomaga wchłanianie węglowodanów i magazynuje energię, jej brak niszczy układ pokarmowy;
- ryboflawina (B2) sprzyja efektywnej absorpcji tlenu, łagodzi zmęczenie, dostarcza organizmowi energii;
- kwas nikotynowy (B3) – silny przeciwutleniacz, rozszerza naczynia krwionośne, wskazany jest do stosowania w przypadku zaburzeń ukrwienia;
- kwas pantotenowy (B5) - uczestniczy w metabolizmie białek, tłuszczów, węglowodanów, syntetyzuje acetylocholinę, pomagając przekazywać impulsy nerwowe do mózgu;
- pirydoksyna (B6) – wytwarza hormony odpowiedzialne za procesy poznawcze, syntetyzuje enzymy rozkładające białka i niezbędne do tworzenia nowych komórek;
- kwas foliowy (B9) - wspomaga reprodukcję komórek, tworzenie serotoniny, adrenaliny, dopaminy, jest potrzebny kobietom w ciąży do rozwoju płodu w ciąży;
- cyjanokobalamina (B12) – obniża poziom złego cholesterolu, wzmacnia ściany naczyń, uczestniczy w syntezie aminokwasów i DNA.
Kwas askorbinowy (witamina C)
Zapobiega degeneracji komórek mózgowych, pomaga lepiej wchłaniać gruczoł. W połączeniu z tokoferolem jest stosowany w leczeniu patologii związanych z upośledzeniem ukrwienia, zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu złośliwego.
Kalcyferol (witamina D)
Aktywuje przyswajanie fosforu i wapnia, które wchodzą w skład komórek mózgowych, poprawia zdolności poznawcze (pamięć, uwaga), nastrój. Brak tego organicznego związku staje się przyczyną rozwoju zaburzeń poznawczych.
Witamina K
Reprezentowany jest przez grupę związków rozpuszczalnych w tłuszczach – filochinon (K1) i menachinon (K2), które odpowiadają za funkcjonowanie naczyń krwionośnych i krzepnięcie krwi. Dzięki niemu wapń jest łatwiej wchłaniany. Niedobór grozi zablokowaniem naczyń krwionośnych, rozwojem amnezji i naruszeniem hematopoezy.
Tokoferol (witamina E)
Jako silny przeciwutleniacz chroni komórki nerwowe przed toksynami i wolnymi rodnikami, poprawia pamięć i spowalnia procesy starzenia.
Tłuszcze wielonienasycone – tak zwane tłuszcze omega-3 – mają również wpływ na poprawę pracy mózgu. Wpływają na neuroplastyczność, zwiększają koncentrację i zmniejszają ryzyko rozwoju choroby Alzheimera.
Pokarmy dla lepszego funkcjonowania mózgu
Główną czynnością mózgu jest przekazywanie poleceń do wykonywania funkcji życiowych organizmu. Aby utrzymać dobrze skoordynowaną pracę, potrzebuje dobrego odżywiania. Spożywana żywność powinna zawierać przydatne witaminy i minerały.
Oto lista zdrowej żywności dla mózgu, którą należy regularnie uwzględniać w swojej diecie:
- Orzechy (orzechy włoskie, orzeszki pinii, migdały): zawierają kwasy wielonienasycone, witaminy B1, B2, C, karoten, a także żelazo, jod, magnez, cynk itp. Zapobiegają przedwczesnemu starzeniu się organizmu, aktywizują mózg.
- Jagody (borówki, jeżyny, żurawiny, truskawki): poprawiają pamięć i wzrok, zapobiegają patologiom serca i naczyń krwionośnych, zwiększają wydolność.
- Jaja (kurczaki, przepiórki): bogate w luteinę, która zapobiega rozwojowi zawału serca i udaru mózgu. Lekarze zalecają spożywanie nie więcej niż 2 sztuk dziennie.
- Wysokiej jakości gorzka czekolada: z umiarem stymuluje pracę mózgu, poprawia jego dotlenienie, rozszerza naczynia krwionośne. Zawarty w nim magnez i fosfor przyczyniają się do odżywienia komórek.
- Marchewka: hamuje starzenie się, zapobiegając niszczeniu komórek mózgowych.
- Burak: Zwiększa przepływ krwi do mózgu, pomagając poprawić sprawność umysłową.
- Wodorosty: zawiera jod, który pomaga w walce z drażliwością, bezsennością, depresją, amnezją.
- Tłuste ryby morskie (makrela, łosoś, tuńczyk): źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 – dobroczynnych dla mózgu.
- Kurczak, indyk, wołowina: zawiera białko, selen i witaminy z grupy B.
- Szpinak: prawdziwy magazyn witamin A, C, K, a także żelaza – zapobiega rozwojowi zawału serca i udaru mózgu.
- Rośliny strączkowe (soczewica, fasola): Zapewnij jasny umysł i szybkość myślenia.
Aby zorganizować pełne funkcjonowanie mózgu, konieczne jest przestrzeganie zaleceń dietetyków:
- nie przejadaj się - nadmiar jedzenia przyczynia się do powstawania wolnych rodników, które mają szkodliwy wpływ na komórki mózgowe;
- jedz ułamkowo małe porcje - 5-6 posiłków dziennie;
- ryby w diecie powinny być co najmniej 3 razy w tygodniu;
- węglowodany złożone, świeże warzywa i owoce należy spożywać codziennie do godziny 16. 00;
- zrezygnować z alkoholu, kofeiny, tłustych potraw, słodyczy i produktów mącznych.
Przestrzeganie reżimu pracy i odpoczynku, aktywny tryb życia, zbilansowana dieta oraz przyjmowanie kompleksów witaminowo-mineralnych na długo zachowają zdrowie mózgu.